Kolendra jest
rośliną z rodziny selerowatych (Apiaceae) pochodzącą znad Morza
Śródziemnego, jednak rosnącą na wielu szerokościach geograficznych i
wykorzystywaną w rozmaitych kuchniach świata oraz w medycynie. Jest
jedną z najstarszych przypraw – stosowana była w starożytnym Rzymie i Grecji, a
jej nasiona znalezione zostały nawet w grobowcu faraona Tutenchamona! (może
miał za życia kłopoty żołądkowe? ;)) Nasiona kolendry mają zupełnie odmienny smak i aromat od liści, które przez
wielu są nielubiane ze względu na intensywność smaku.
Nasiona
kolendry charakteryzują
się słodkim, łagodnym aromatem i przyjemnym zapachem o lekko cytrusowej nucie. Nadają
się zarówno do dań gorących, jak i wypieków. Przed rozdrobnieniem nasion w moździeżu, należy lekko je podgrzać na
patelni na małym ogniu, aby wydobyć z nich olejki eteryczne, a tym samym smak i
aromat. Przechowuj w szczelnym pojemniku.
Liście
kolendy są intensywnie zielone i przypominają pietruszkę. Są jednak
delikatniejsze w dotyku, za to mają o wiele bardziej wyrazisty smak. Świeżą kolendrę albo się lubi, albo się jej nie znosi.. Niemniej jednak, z autopsji mogę powiedzieć,
że nie warto się do niej zrażać. Kiedy pierwszy raz spróbowałam liści kolendry przyznaję, że mnie
odrzuciło ;) Przyjechałam wtedy z Polski do Londynu i zaczynałam odkrywać nowe
smaki. Pracując w profesjonalnej kuchni oraz odwiedzając różnorodne restauracje, wkrótce przekonałam się, jak wspaniałe jest to zioło. Warto zacząć od sosów i
zup, gdyż wtedy aromat przenika potrawę, ale nie jest głównym smakiem na
palecie. Zanim się zorientujemy wrzucamy liście
kolendry do sałatek, dipów czy past.. Jest to zioło „uzależniające” i na
dodatek super zdrowe :) Liście kolendry
tracą na swej intensywności podczas procesu gotowania, dlatego warto dorzucić je do potrawy również tuż przed serwowaniem lub posypać danie bezpośrednio po nałożeniu
na talerz. Łodyżki mają jeszcze mocniejszy smak, więc je również się wykorzystuje. Świeżą kolendrę przechowuj w lodówce - umieść ją w plasikowym woreczku, zawiniętą najpierw w wilgotny papierowy ręcznik.
Kulinarne
zastosowanie kolendry
Kolendra używana
jest do dań indyjskich, pakistańskich, chińskich, tajskich, meksykańskich oraz
w kuchniach regionu środkowo-wschodniego, śródziemnomorskiego, jak również w Ameryce
Łacińskiej i Indonezji.
Nasiona kolendry
znajdują najszersze zastosowanie w Indiach i Pakistanie. Dodaje się ją do
curry, zup, marynat, czatni (chutney – gęsty, słodki sos), pikli, a także
słodyczy. Nasiona kolendry są składnikiem mieszanki Garam masala (stosowanej
m.in. do przyrządzania dahl, czyli dania z soczewicy). Garam
masala dodaje się pod koniec gotowania – w przeciwnym razie przyprawa
staje się gorzka i psuje smak potrawy.
W kuchni Chińskiej stosuje się głównie liście kolendy – świetnie komponuje się ona z sosem
sojowym.
Tajowie również wykorzystują przede wszystkim liście kolendry, które w połączeniu z powszechną w kuchni tajskiej limonką tworzą niepowtarzalny aromat. Jednakże, niektóre dania
przyrządzane przez Tajskich muzułmanów przypominają indyjskie curry i zawierają
nasiona kolendry.
Kuchnie: meksykańska, portugalska, hiszpańska czy ameryki łacińskiej
stosują liście kolendry.
Dania z kolendrą w Dopraw Swój
Świat:
Właściwości
zdrowotne
Nasiona kolendry
zawierają linalol, α-Pinen, geraniol, kamfen i inne organiczne związki
chemiczne, które wpływają łągodząco na niestrawności pokarmowe, gazy oraz
wzdęcia.
Nasiona zalewa się wodą i zagotowuje. Można pić z miodem.
W ich skład wchodzą liczne kwasy tłuszczowe, w tym kwas
linolowy (omega 6).
Nasiona
kolendry bogate są w błonnik pokarmowy, który zbawiennie wpływa na
procesy trawienne organizmu.
Nasiona
kolendry posiadają właściwości przeciwzapalne oraz antygrzybicze.
Nasiona
kolendry zawierają witaminę C oraz witaminy z grupy B.
Nasiona
kolendry wspomagają dobry cholesterol, i pomagają obniżyć poziom złego cholesterolu.
Liście kolendry zawierają linalol, α-Pinen, geraniol, kamfen i inne organiczne
związki chemiczne, które wpływają łągodząco na niestrawności pokarmowe, gazy
oraz wzdęcia.
Świeża
kolendra zawiera polifenole – organiczne zwiazki chemiczne, które
mają działanie przeciwutleniające i zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych
oraz dolegliwości związanych z układem krwionośnym.
Z uwagi na bogatą zawartość minerałów w swoim składzie, liście kolendry wpływają pozytywnie na
pracę serca oraz produkcję krwinek czerwonych.
Świeża
kolendra zawiera ogromną ilość witaminy A, która jest
przeciwutleniaczem oraz czynnikiem promującym zdrową skórę i wzrok.
Liście
kolendry są również bardzo bogatym źródłem witaminy K, która
wpływa pozytywnie na krzepliwość krwi oraz budowę kości.
Wartości odżywcze
Nasiona kolendry
Składnik
|
Wartość odżywcza
w 100g
|
Procent
dziennego
zapotrzebowania
|
Wartość
energetyczna
|
298 Kcal
|
15%
|
Węglowodany
|
54.99 g
|
42%
|
Białko
|
12.37 g
|
22%
|
Tłuszcz
|
17.77 g
|
60%
|
Cholesterol
|
0 mg
|
0%
|
Błonnik
|
41.9 g
|
110%
|
Witaminy
|
|
|
Niacyna
|
2.130 mg
|
13%
|
Kwas
foliowy
|
1 µg
|
<1%
|
Ryboflawina
|
0.290 mg
|
22%
|
Tiamina
|
0.239 mg
|
20%
|
Witamina C
|
21 mg
|
35%
|
Elektrolity
|
|
|
Sód
|
35 mg
|
2%
|
Potas
|
1267 mg
|
27%
|
Minerały
|
|
|
Wapń
|
709 mg
|
71%
|
Miedź
|
0.975 mg
|
108%
|
Żelazo
|
16.32 mg
|
204%
|
Magnez
|
229 mg
|
57%
|
Mangan
|
1.900 mg
|
82%
|
Fosfor
|
409 mg
|
39%
|
Cynk
|
4.7 mg
|
43%
|
