Dopraw Swój Świat: Kolendra - przyprawa i zioło

Kolendra jest rośliną z rodziny selerowatych (Apiaceae) pochodzącą znad Morza Śródziemnego, jednak rosnącą na wielu szerokościach geograficznych i wykorzystywaną w rozmaitych kuchniach świata oraz w medycynie. Jest jedną z najstarszych przypraw – stosowana była w starożytnym Rzymie i Grecji, a jej nasiona znalezione zostały nawet w grobowcu faraona Tutenchamona! (może miał za życia kłopoty żołądkowe? ;)) Nasiona kolendry mają zupełnie odmienny smak i aromat od liści, które przez wielu są nielubiane ze względu na intensywność smaku.

Nasiona kolendry charakteryzują się słodkim, łagodnym aromatem i przyjemnym zapachem o lekko cytrusowej nucie. Nadają się zarówno do dań gorących, jak i wypieków. Przed rozdrobnieniem nasion w moździeżu, należy lekko je podgrzać na patelni na małym ogniu, aby wydobyć z nich olejki eteryczne, a tym samym smak i aromat. Przechowuj w szczelnym pojemniku.

Liście kolendy są intensywnie zielone i przypominają pietruszkę. Są jednak delikatniejsze w dotyku, za to mają o wiele bardziej wyrazisty smak. Świeżą kolendrę albo się lubi, albo się jej nie znosi.. Niemniej jednak, z autopsji mogę powiedzieć, że nie warto się do niej zrażać. Kiedy pierwszy raz spróbowałam liści kolendry przyznaję, że mnie odrzuciło ;) Przyjechałam wtedy z Polski do Londynu i zaczynałam odkrywać nowe smaki. Pracując w profesjonalnej kuchni oraz odwiedzając różnorodne restauracje, wkrótce przekonałam się, jak wspaniałe jest to zioło. Warto zacząć od sosów i zup, gdyż wtedy aromat przenika potrawę, ale nie jest głównym smakiem na palecie. Zanim się zorientujemy wrzucamy liście kolendry do sałatek, dipów czy past.. Jest to zioło „uzależniające” i na dodatek super zdrowe :) Liście kolendry tracą na swej intensywności podczas procesu gotowania, dlatego warto dorzucić je do potrawy również tuż przed serwowaniem lub posypać danie bezpośrednio po nałożeniu na talerz. Łodyżki mają jeszcze mocniejszy smak, więc je również się wykorzystuje. Świeżą kolendrę przechowuj w lodówce - umieść ją w plasikowym woreczku, zawiniętą najpierw w wilgotny papierowy ręcznik.

Kulinarne zastosowanie kolendry

Kolendra używana jest do dań indyjskich, pakistańskich, chińskich, tajskich, meksykańskich oraz w kuchniach regionu środkowo-wschodniego, śródziemnomorskiego, jak również w Ameryce Łacińskiej i Indonezji.

Nasiona kolendry znajdują najszersze zastosowanie w Indiach i Pakistanie. Dodaje się ją do curry, zup, marynat, czatni (chutney – gęsty, słodki sos), pikli, a także słodyczy. Nasiona kolendry są składnikiem mieszanki Garam masala (stosowanej m.in. do przyrządzania dahl, czyli dania z soczewicy). Garam masala dodaje się pod koniec gotowania – w przeciwnym razie przyprawa staje się gorzka i psuje smak potrawy.

W kuchni Chińskiej stosuje się głównie liście kolendy – świetnie komponuje się ona z sosem sojowym.

Tajowie również wykorzystują przede wszystkim liście kolendry, które w połączeniu z powszechną w kuchni tajskiej limonką tworzą niepowtarzalny aromat. Jednakże, niektóre dania przyrządzane przez Tajskich muzułmanów przypominają indyjskie curry i zawierają nasiona kolendry.

Kuchnie: meksykańska, portugalska, hiszpańska czy ameryki łacińskiej stosują liście kolendry.

Dania z kolendrą w Dopraw Swój Świat:

Nasiona kolendry
Curry z kurczaka

Liście kolendry
Curry z kurczaka

Zapomnij o chińskich zupkach - zrób sobie swoją 1000 razy lepszą!

Bakłażany nadziewane

Właściwości zdrowotne

Nasiona kolendry zawierają linalol, α-Pinen, geraniol, kamfen i inne organiczne związki chemiczne, które wpływają łągodząco na niestrawności pokarmowe, gazy oraz wzdęcia.
Nasiona zalewa się wodą i zagotowuje. Można pić z miodem.

W ich skład wchodzą liczne kwasy tłuszczowe, w tym kwas linolowy (omega 6).

Nasiona kolendry bogate są w błonnik pokarmowy, który zbawiennie wpływa na procesy trawienne organizmu.

Nasiona kolendry posiadają właściwości przeciwzapalne oraz antygrzybicze.

Nasiona kolendry zawierają witaminę C oraz witaminy z grupy B.

Nasiona kolendry wspomagają dobry cholesterol, i pomagają obniżyć poziom złego cholesterolu.

Liście kolendry zawierają linalol, α-Pinen, geraniol, kamfen i inne organiczne związki chemiczne, które wpływają łągodząco na niestrawności pokarmowe, gazy oraz wzdęcia.

Świeża kolendra zawiera polifenole – organiczne zwiazki chemiczne, które mają działanie przeciwutleniające i zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych oraz dolegliwości związanych z układem krwionośnym.

Z uwagi na bogatą zawartość minerałów w swoim składzie, liście kolendry wpływają pozytywnie na pracę serca oraz produkcję krwinek czerwonych.

Świeża kolendra zawiera ogromną ilość witaminy A, która jest przeciwutleniaczem oraz czynnikiem promującym zdrową skórę i wzrok.

Liście kolendry są również bardzo bogatym źródłem witaminy K, która wpływa pozytywnie na krzepliwość krwi oraz budowę kości.

Odwiedź Dopraw Swój Świat na Facebook'u

Wartości odżywcze
Nasiona kolendry

Składnik	Wartość odżywcza w 100g	Procent dziennego zapotrzebowania
Wartość energetyczna	298 Kcal	15%
Węglowodany	54.99 g	42%
Białko	12.37 g	22%
Tłuszcz	17.77 g	60%
Cholesterol	0 mg	0%
Błonnik	41.9 g	110%
Witaminy
Niacyna	2.130 mg	13%
Kwas foliowy	1 µg	<1%
Ryboflawina	0.290 mg	22%
Tiamina	0.239 mg	20%
Witamina C	21 mg	35%
Elektrolity
Sód	35 mg	2%
Potas	1267 mg	27%
Minerały
Wapń	709 mg	71%
Miedź	0.975 mg	108%
Żelazo	16.32 mg	204%
Magnez	229 mg	57%
Mangan	1.900 mg	82%
Fosfor	409 mg	39%
Cynk	4.7 mg	43%

Liście kolendry

Składnik	Wartość odżywcza w 100g	Procent dziennego zapotrzebowania
Wartość energetyczna	23 Kcal	1%
Węglowodany	3.67 g	3%
Białko	2.13 g	4%
Tłuszcz	0.52 g	2%
Cholesterol	0 mg	0%
Błonnik	2.8 g	6.5%
Witaminy
Niacyna	1.114 mg	7%
Kwas foliowy	62 µg	15.5%
Kwas pantotenowy	0.570 mg	11%
Pyridoksyna	0.149 mg	11%
Ryboflawina	0.162 mg	12%
Tiamina	0.067 mg	5.5%
Witamina A	6748 IU	225%
Witamina C	27 mg	45%
Witamina E	2.5 mg	17%
Witamina K	310 mcg	258%
Elektrolity
Sód	46 mg	3%
Potas	521 mg	11%
Minerały
Wapń	67 mg	7%
Selen	0.9 mg	2%
Żelazo	1.77 mg	22%
Magnez	26 mg	6.5%
Mangan	0.426 mg	18.5%
Fosfor	48 mg	7%
Cynk	0.5 mg	4.5%
Fitoskładniki
Karoten-α	36 µg	-
Karoten-ß	3930 µg	-
Kryptoksantyna	202 µg	-
Zeaksantyna	865 µg	-